A.F.Th. Van der Heijden
Winnaar De Inktaap 2009
Het schervengericht (Uitgeverij Querido)
Een door het leven al zwaarbeproefde filmregisseur verdwijnt eind jaren zeventig wegens ontucht met een minderjarig meisje achter de tralies van een Californische gevangenis- incognito. Hij maakt er kennis met een tot levenslang veroordeelde die door een ingezwachteld hoofd onherkenbaar is. Tussen de twee mannen ontstaat een onwillige verstandhouding, een stugge vriendschap bijna, totdat de cineast ontdekt dat achter de windselen de personen schuilgaat die zijn leven heeft verwoest. Dan pas komt het tot een écht gesprek. Geen berouw, geen vergiffenis. De regisseur gaat met zijn aanklacht tot op het bot, maar de ander blijft vasthouden aan de duistere, pseudopolitieke idealen die tot zijn daad hebben geleid, een van Amerika’s smerigste moordzaken van de twintigste eeuw.
"Het schervengericht is een meesterwerk! Het verhaal is buitengewoon realistisch – hoe bizar het ook mag lijken- en komt daardoor echt tot leven. Juist de gedetailleerdheid maakt het boek interessant en reëel."
Over A.F.Th. van der Heijden
Van der Heijden is een schrijver van autobiografische verhalen en romans. In zijn werk is het eigen leven van de schrijver te herkennen. Dit maakt dat het gehele oeuvre met elkaar verbonden is. Dat wil echter niet zeggen dat gebeurtenissen en personen in zijn werk een getrouwe afspiegeling zijn van zijn eigen leven: hij gebruikt deze vrij, om ze te combineren met fictie, filosofische uitweidingen en een treffende sfeertekening van de Nederlandse sociale en culturele geschiedenis vanaf de jaren vijftig.
Van der Heijden wordt weleens gezien als de vertegenwoordiger van een generatie die na de oorlog opgroeide; dit in tegenstelling tot schrijvers als Harry Mulisch, Willem Frederik Hermans en Jan Wolkers die de Tweede Wereldoorlog tot een belangrijk motief in hun werk maakten.
Kern van het oeuvre van Van der Heijden is de cyclus ‘De tandeloze tijd‘. Kenmerkend is dat deze oorspronkelijk bedoeld is als trilogie, maar veel omvangrijker werd. (Het loopt vaak anders met de bedoelingen van Van der Heijden. Zo zijn er al jaren vooraankondigingen van nieuwe romans die maar niet verschijnen, of groeien hoofdstukken soms uit tot complete romans.)
De schrijver is inmiddels alweer een nieuwe ambitieuze cyclus gestart, Homo duplex, over een naamloze God die naar de aarde is gekomen om een wereldrevolutie te beginnen. Hoewel er nog geen gerangschikt deel van de cyclus is gepubliceerd, is er wel een omvangrijke proloog uitgekomen, De Movo Tapes en de sleutelboeken Drijfzand Koloniseren en Mim. In maart 2007 verscheen het nader in de cyclus te plaatsen deel Het schervengericht. Binnen deze cyclus zijn er meer werken gepland.
Daarnaast publiceert hij tussendoor ook ‘los’ autobiografisch werk, onder andere in de vorm van dagboekaantekeningen en requiems, bijvoorbeeld over zijn vader, Asbestemming, en over zijn moeder, Uitdorsten. Van der Heijden publiceerde aanvankelijk onder het pseudoniem Patrizio Canaponi (waaronder de verhalenbundel Een gondel in de Herengracht en de roman De draaideur). De cyclus Homo Duplex publiceerde hij aanvankelijk onder het pseudoniem A.F.Th. Latere drukken van delen uit deze cyclus verschenen weer onder zijn volledige naam.