De Inktaap-lezersprofielen: De grondige lezer
“Vroeger vond ik het lastig om dagelijks een goed aantal pagina’s te lezen, maar nu is de boekenclub een drijfveer. Voor de boekenclub moet ik het op tijd uit hebben. Van de docent, maar ook wel van mezelf. Ik wil wel gewoon goed kunnen meepraten over een boek.” - een De Inktaap-leerling
De eerste van de twee lezersprofielen die we in deze blogreeks bespreken betreft dat van de grondige lezer. Wellicht herkent u (een deel van) uw leerlingen in dit lezersprofiel. Dit lezersprofiel is bedoeld om een beeld te schetsen van het mogelijke leesgedrag van uw leerlingen, maar het vormt ook een richtlijn voor de totstandkoming van grondige lezers.
De grondige lezer
Het profiel:
Deze lezer houdt van duidelijkheid en een goede voorbereiding – misschien zonder dit zich zelf te realiseren. Deze lezer heeft behoefte aan een gezamenlijk project waarin sociale controle de lezer bij de les houdt. Deze lezer denkt graag na over de band tussen boek en maatschappij.
Aanpak:
- Kom minder vaak samen, maar met meer voorbereiding. Plan vooraf de bijeenkomsten in en geef aan bij de leerlingen wat ze voor die dag gelezen moeten hebben. U kunt een of twee bijeenkomsten per boek aanhouden. De leerlingen lezen synchroon.
- Laat de leerlingen iets voorbereiden voor elke bijeenkomst. Ze kunnen bijvoorbeeld een opvallende passage uitkiezen, een stelling of een vraag bedenken, of een bijpassend nieuwsbericht of artikel selecteren om te delen tijdens de bespreking. Ook is het mogelijk om de leerlingen allemaal een apart onderdeel van het boek uit te laten lichten. Wees duidelijk in uw verwachtingen.
"We bespreken een boek steeds met twee groepen van negen leerlingen, waarbinnen een leerlingenpanel optreedt als voorzitter en gespreksleider. Daar komen prachtige gesprekken uit. Sommigen beginnen met allemaal vragen, anderen halen er direct al van alles uit. Ze leren van elkaar. Het voorzitterspanel moet ervoor zorgen dat iedereen aan bod komt in het gesprek.” - docent Pytsje Koornstra van het CSG Bogerman
Vorm:
- Een LitLab Leesclub aan de hand van het online format. Speciaal voor De Inktaap heeft LitLab drie leesclubs vol prikkelende vragen ontwikkeld die inspelen op de persoonlijke context van de leerling, maar ook op de wereld daarbuiten. U deelt de leerlingen in groepjes op om hen samen een leesclub te laten maken. Probeer na de leesclub elk groepje een recensie en kort slotoordeel uit te laten brengen.
- Een gestructureerd groepsgesprek aan de hand van vooraf voorbereide content vanuit de leerlingen. U gaat de groep langs om iedereen diens bijdrage te laten delen en voert hier een klassikaal gesprek over. Deze vorm kunt u eventueel ook combineren met een LitLab Leesclub.
- Een panelgesprek aan de hand van voorbereide panelrollen. Uw leerlingen bereiden in groepjes de volgende onderdelen voor: achtergrondinformatie, een recensie en motieven van het boek. Elk panelgesprek wordt door andere leerlingen voorgezeten en er wordt opgelet dat elke leerling actief betrokken is in het gesprek.
- U kunt zelf kiezen hoeveel u bijdraagt aan de boekbesprekingen. Veel docenten modereren het groepsgesprek met een focus op het zelfstandig discussiëren van de leerlingen.
- Tijdens het praktijkonderzoek viel op dat een langere tijdsduur van de leesclub gepaard ging met de ontwikkeling van een gevarieerder scala aan vaardigheden. In langere leesclubs (twee lesuren) was er tijd om zowel leeservaringen uit te wisselen alsook te debatteren over stellingen. In leesclubs die relatief korter (een lesuur) duren, lag de nadruk voornamelijk op het uitwisselen van leeservaringen. Een langere bespreking heeft de voorkeur, maar is roostertechnisch een privilege.
Vaardigheden:
In het programma van de grondige lezer wordt er gefocust op de volgende vaardigheden:
- Uitwisselen van persoonlijke leeservaringen. Oordeelvorming en smaakontwikkeling.
🡪 Wat vind ik? - Uitvoerig onderbouwen van oordeel. Reflectie op persoonlijke criteria voor ‘goede’ literatuur.
🡪 Waarom vind ik dit? - Technische en/of stilistische analyse. Verkennen van het literaire mechaniek van een tekst.
🡪 Hoe wordt het verhaal verteld? - Vergroten van sociaalmaatschappelijk bewustzijn en betrokkenheid.
🡪 Hoe verhoudt dit boek zich tot de en/of mijn wereld? - Thema-analyse.
🡪 Welke overkoepelende thema’s zie ik terugkomen?
Het eindproduct:
- Een juryrapport waarin de bevindingen, onderbouwde meningen en opgedane inzichten van de leerlingen helder naar voren komen. In dit rapport komt de identiteit van de jury aan bod door inzage te geven in hun De Inktaap proces van lezen, bespreken en beoordelen. Creatieve invulling van dit rapport wordt aangemoedigd. Meer over de vereisten van een goed juryrapport leest u hier.
- Een scoreformulier waarin de drie titels worden voorzien van punten. Lees hier de instructie voor dit scoreformulier. Let op: het invullen van het scoreformulier is erg belangrijk, zo wordt de winnaar namelijk bekend.
- Een debat waarin de leerlingen met elkaar in discussie gaan over de drie boeken. Laat de leerlingen de boeken beoordelen op stellingen die te maken hebben met stijl, personage-ontwikkeling, plot, en structuur. Begeleiding nodig bij het modereren van een debat? In samenwerking met Stichting Nederlands Debatinstituut kunnen we helpen bij het opzetten en vormgeven van een einddebat.
Meer informatie
Heeft u vragen over aanmelden of andere zaken, of heeft u behoefte aan meer persoonlijke begeleiding? Aarzel dan niet om contact op te nemen met programmacoördinator Jules van Beurden (jules@passionatebulkboek.nl) voor een telefonisch gesprek of een ontmoeting bij u op school. Ook vindt er op donderdag 10 oktober een online informatiesessie plaats, aanmelden kan hier.
Belangrijke data op een rijtje:
1 september 2024 Start De Inktaap 2025
1 oktober 2024 Deadline aanmelden leerlingen
1 maart 2025 Deadline doorgeven aanwezigheid Slotdag
17 maart 2025 Deadline juryrapport en eindscores
8 april 2025 De Slotdag
